ՀՀ կենտրոնական բանկի մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն՝ ՀՀ կենտրոնական բանկի խնդիրներից է հանդիսանում գործուն վճարահաշվարկային համակարգի ստեղծումն ու զարգացումը: ՀՀ օրենքներով Կենտրոնական բանկին է վերապահված վճարահաշվարկային համակարգի գործունեությունը կարգավորելու եւ վերահսկելու իրավասությունը, ըստ որի Կենտրոնական բանկը մասնակցում է վճարահաշվարկային բնագավառը կանոնակարգող ՀՀ օրենքների նախագծերի մշակմանը, ընդունում է վճարահաշվարկային հարաբերությունները կարգավորող ենթաօրենսդրական ակտեր: Հայաստանի Հանրապետության վճարահաշվարկային բնագավառը կարգավորվում է ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքով, ՀՀ կենտրոնական բանկի մասին, Բանկերի եւ բանկային գործունեության մասին, Վճարահաշվարկային համակարգերի եւ վճարահաշվարկային կազմակերպությունների մասին, Վճարման հանձնարարականներով միջոցների փոխանցման մասին ՀՀ օրենքներով, ՀՀ կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով, վճարահաշվարկային համակարգերի գործունեության կանոններով, ինչպես նաեւ վճարահաշվարկային բնագավառում ներգրավված մասնակիցների միջեւ կնքված պայմանագրերով/համաձայնագրերով:
Կենտրոնական բանկն առանցքային դեր է զբաղեցնում Հայաստանի Հանրապետությունում գործող վճարահաշվարկային համակարգերում: Այն հանդիսանում է Էլկետրոնային վճարումների համակարգի, Պետական արժեթղթերի հաշվառման և հաշվարկների իրականցման համակարգի, Թղթային եղանակով համախառն հաշվարկների համակարգի սեփականատեր և օպերատոր: Այդ համակարգերում վերջնահաշվարկներն իրականցվում են Կենտրոնական բանկում վարվող՝ բանկերի և այլ մասնակիցների թղթակցային հաշիվների միջոցով:
ՀՀ կենտրոնական բանկը հանդիսանում է նաեւ ԱրՔա քարտային վճարային համակարգի միջոցով իրականացված գործարքների վերջնահաշվարկի գործակալ, ինչպես նաև ապահովում է ՆԱՍԴԱՔ ՕԷՄԷՔՍ Արմենիա բորսայում կնքվող կորպորատիվ և պետական արժեթղթերով գործարքների դրամական վերջնահաշվարկը:
ՀՀ կենտրոնական բանկի կարևորագույն խնդիրներից եւ գործառույթներից է հանդիսանում նաեւ վճարահաշվարկային համակարգերի հսկողությունը: Մասնավորապես՝ ՀՀ կենտրոնական բանկն իրականացնում է ՀՀ-ում գործող եւ վճարահաշվարկային համակարգերի հսկողության շրջանակներում ներառված վճարային համակարգերի մոնիտորինգ, հնարավոր ռիսկերի վերլուծության եւ սահմանված պահանջներին ու սկզբունքներին համակարգերի համապատասխանության, ինչպես նաեւ կատարվող փոփոխությունների գնահատում եւ առաջարկությունների մշակում:
ՀՀ կենտրոնական բանկն իրականացնում է նաեւ ՀՀ վճարահաշվարկային համակարգերի, կիրառվող վճարային գործիքների վերաբերյալ վերլուծություններ՝ բանկերի եւ վճարահաշվարկային կազմակերպությունների կողմից ՀՀ կենտրոնական բանկ ներկայացվող հաշվետվությունների հիման վրա:
Մարիամ Դավթյան 